Podcast: Matka jako drapieżca Część II

Bajka opowiada o kaczce, która złożyła 7 jajek. Sześć piskląt było pięknymi kaczątkami a jedno z jajek było inne. Siódme jajko było większe i długo się nie wykluwało. Starsza doświadczona kaczka odwiedziła „młodą matkę” i oznajmiła, że zdarza się na podwórku podrzutek np. z rodzinny indyków. Kaczka zdecydowała się dokończyć ciążę i wykluło się siódme jajko. Maleństwo nie okazało się indykiem, ponieważ pływało znakomicie jak inne rodzeństwo. Nie mniej nie miało urody kaczki. Odmienne maleństwo często słyszało od innego ptactwa, także od swojego rodzeństwa, że jest bardzo brzydkim kaczątkiem. Praktycznie słyszało te krytyczne uwagi codziennie. W rozpaczy pisklę opuściło gniazdo i zetknęło się z trudami życia, z głodem, zmarznięciem, odrzuceniem. Młode kaczątko przeżyło dzięki litości rolnika. Na wiosnę stało się dorosłym osobnikiem. Bohater bajki nadal oczekiwał, że będzie słyszał przykre uwagi na temat wyglądu, że jest brzydki i że będzie wyśmiewany. Od małych dzieci dowiedział się, że jest ślicznym łabędziem.
Ta bajka mówi o tym, że dzieci z tej samej rodziny mogą być bardzo różne na innym poziomie. Jeśli dziecko na poziomie duchowym jest inne od matki, to matka często może je odrzucić.

Przykład I:
Kobieta ma panieński dziecko. Pojawia się kandydat na męża, który jest wdowcem .Warunkiem poślubienia kobiety jest to, że odda swoje panieńskie dziecko matce na wychowanie. Młoda kobieta decyduje się na ślub, wychodzi za wdowca. Jej rolą życiową jest opieka nad pasierbami i bycie partnerką seksualną dla wdowca.

Przykład II:
Dziecko jest wyśmiewane w całej rodzinie, ponieważ boi się wody, kąpieli, pływania. Matka chłopca jest wśród prześladowców. Chłopiec jest tym, z którego można się śmiać. Nosi on w sobie wstyd wielu osób z rodziny w tym matki. Takie dziecko uwalnia swoją matkę od uczucia, że coś jest z nią nie w porządku.
Praktyka oddawania dzieci panieńskich na wychowanie rodzicom matki lub bezdzietnym ciociom wujkom, często występuje w historii naszych rodzin. Agresja matki polega na tym, że zgadza się na oddanie własnego dziecka.

Przykładem bajko o okrutnej matce jest bajka „Jedno-oczka, Dwu- oczka, Trój-oczka” . W tej bajce okrucieństwo matki i sióstr było skierowane przeciwko tej siostrze, która nie była podobna wyglądem do matki ani do sióstr. Matka i siostry źle traktowały dwuoczną siostrę, karmiły tylko resztkami ze stołu, dziewczynka cierpiała głód. Kiedy dziewczynka płakała z powodu głodu i złego traktowania, pojawiła się wróżka, która obdarzyła ją nadzwyczajnym darem- kozą. Koza karmiła ją do syta. Kiedy zazdrosne siostry i matka dowiedziały się o niezwykłym darze dwuocznej siostry, matka zabiła kozę- żywicielkę córki.
Jest to bajka, która mówi o okrucieństwie matki i rodzeństwa oraz o zazdrości. Dwuoczna siostra ma dwoje oczu, tak jak większość ludzi. Jest odrzucona, źle traktowana, karana za to, że jest inna.

Przykład I:
Mężczyzna lat 40, najmłodszy z trójki rodzeństwa. Odkąd pamięta był bity kilka razy w tygodniu przez matkę. Ojciec choć widział przemoc, nie chronił go. Obydwoje rodzice pochodzili z rodzin, gdzie przemoc była tolerowana, przynajmniej jedno dziecko było bite. Relacje między rodzicami były bardzo napięte, pełne agresji. Obydwoje rodzice mieli wyższe wykształcenie. Rodzice szybko się rozstali. Matka walczyła z ojcem o pieniądze i pozycję w rodzinie. W tej rodzinie przemoc eskalowała. Bity chłopiec chorował kolejno na różne schorzenia, dolegliwości pokarmowe. Matka swoją złość i problemy małżeńskie przekierowała na najmłodsze dziecko. Historia tej rodziny zna przypadki, kiedy dziecko było uszkodzone przez matkę, uległo wypadkom z powodów nieuwagi matki.
Rodzice rozwiedli się a młody człowiek opuścił dom rodzinny.

Matka dziewczynki umiera przy porodzie. Ojciec dziewczynki żeni się z piękną kobietą, która staje się obsesyjnie zazdrosna o urodę córki. Macocha wielokrotnie próbuje zabić piękną córkę. Zachowania matki są bardzo niebezpieczne dla pasierbicy. Młoda dziewczynka ociera się o śmierć.

Przykład I:

45 letnia wykształcona kobieta miała dwoje dzieci, syna i córkę. Kiedy córka zaczęła dojrzewać, matka zaczęła ubierać rzeczy córki, porównywać swój wygląd z wyglądem córki. Była obsesyjnie zazdrosna o urodę córki. Matka robiła upiększające kuracje, próbowała się odmłodzić. Syn był ulubieńcem matki. Matka radziła się syna w sprawie swojego wyglądu i zabiegów upiększających. Z córką rywalizowała i konkurowała o urodę.

Bajka opowiada o parze królewskiej. Król był bogaty w ziemskie dobra, królowa była piękną i uduchowioną osobą. Niestety nie mogli mieć potomstwa. Królowa czuła się bezsilna w związku z brakiem potomstwa, oszukiwana przez męża, obydwoje byli smutni. Królowa zasnęła w ogrodzie, zjawiły się 3 wróżki, które obdarzyły ją synem.
Królowa została uprzedzona przez wróżkę, że kłopoty syna skończą się w trzecim małżeństwie. Tymczasem królowa matka zaszła w ciążę i urodziła długo wyczekiwanego syna. Królewskie dziecko okazało się świnką. Pierwotnym impulsem króla było zabić pierworodnego. Postawą matki było chronić dziecko, królowa ochroniła syna również przez agresją męża. Kiedy królewicz „Świnia” dorósł i chciał się ożenić, matka uznała, że nie ochroni swojego syna przez odrzuceniem i oceną kobiet. Królewicz chciał się ożenić z konkretną kobietę. Królowa zapłaciła matce wybranki syna, aby młoda kobieta zgodziła się na ślub (małżeństwo aranżowane). Niestety żona chciała zabić królewicza tuż po ślubie, gdyż tak naprawdę nie wyobrażała sobie życia z takim odrażającym mężczyzną. Królewicz ubiegając tę sytuację zabił swoją pierwszą żonę. Sytuacja powtórzyła się jeszcze raz z inną kobietą. Matka królowa była bardzo przerażona tym co się działo w małżeństwach syna. Trzecia żona królewicza-Świni zaakceptowała odmienność królewicza i traktowała go jako swojego męża. Pozwoliło „świńskiemu królewiczowi” przybierać ludzką postać w łóżku małżeńskim. Młoda para miała swoją tajemnicę, której żona dochowała przez okres ciąży. Urodził się zdrowy chłopiec/królewicz. Wtedy młoda królowa wyjawiła teściom, że mąż w nocy przybierał postać normalnego, zdrowego mężczyzny. Wówczas stary król przekazał królestwo swojemu synowi jako swojemu następcy.

Znaczenie odmienności dziecka królewskiego

Ten syn pary królewskiej był niepełnosprawny, mianowicie miał defekt w wyglądzie. Matka chciała kupić miłość dla syna i uchronić go przed odrzuceniem kobiety ale ta transakcja się nie udała. Opłacane kobiety nie dotrzymały słowa. Upośledzony syn przeżył, ponieważ rozpoznał wrogie zamiary dwóch pierwszych żon. Trzecia żona zaakceptowała odmienność męża. Młoda para długo miała wspólną tajemnicę, o której nie wiedzieli ich rodzice. Tajemnica młodej pary była potwierdzeniem ich wspólnej lojalności. Po pewnym czasie młoda żona ujawniła tajemnicę metamorfozy męża swoim teściom. Wtedy stary król przekazał królestwo swojemu synowi.
Drapieżna matka przyjęła postać ubogiej kobiety, która za wszelką cenę chce wydać swoje córki za potwora. Uboga kobieta „sprzedała swoje córki” za obietnicę majątku.
Ta bajka opowiada o matce „Króla świń”, która jest bardzo uważną i troskliwą matką.

Opowiem teraz o innej postawie matki, o matce, która wie lepiej. Jest to matka, która ma własną koncepcję na temat życia swojego potomstwa.

Przykład I:
Mężczyzna jako dziecko często chorował, miał liczne nietolerancje pokarmowe. Leczenie nietolerancji pokarmowych było kosztowne, wymagało odpowiedniej diety, konsultacji lekarskich, chłopak był uważany za chorowitego. Rodzice byli przeciwni temu, by chłopak poszedł na studia weterynaryjne. Uważali, że studia weterynaryjne będą dla niego za ciężkie. Mężczyzna wybrał inne studia, czego bardzo żałował. Jedyne co go cieszyło w dorosłym życiu, to był kontakt ze zwierzętami, opieka nad chorymi zwierzętami także po zabiegach chirurgicznych. Mężczyzna nie okazywał tutaj żadnej słabości. Obydwoje rodzice przekierowali swoje lęki na dziecko, byli przekonani, że chronią syna przed nadmiernym wysiłkiem/porażką na studiach.

Przykład II:

Matka wysłała córkę do szkoły zakonnej, mimo że córka bardzo tego nie chciała. Córka marzyła o szkole malarskiej, ale musiała pójść do szkoły zakonnej o zaostrzonym rygorze, tak jak chciała tego matka. Matka była osobą znaczącą i wpływową w tej szkole. Córce nie udało się przeforsować własnego zdania z matką, w żadnej istotnej dla siebie kwestii.
Po skończeniu szkoły córka chciała pójść na Akademię Sztuk Pięknych, ale matka oświadczyła jej, że musi pójść na medycynę. Córka zgodziła się studiować medycynę i ukończyła te studia.
Kiedy córka asystowała przy operacji jako lekarz, doznała śmierci klinicznej. W wyniku tego przeżycia córka nie chciała więcej pracować w szpitalu. Porzuciła medycynę i założyła rodzinę. Były okresy, kiedy żyła w dużej biedzie.
Kiedy matka była na łożu śmierci, to córka ponownie założyła kitel lekarski i wykonywała przy niej proste zabiegi medyczne np. zastrzyki. Córka dostarczała umierającej matce iluzji, że pracuje jako lekarz praktyk. Matka zmarła i pozostawiła córce spadek. Aby córka mogła przyjąć spadek, musiała w ciągu 7 lat otworzyć szpital dla kobiet. Zapisane środki mogła zużyć tylko w ten jeden sposób. Matka zarządziła życiem córki, także po swojej śmierci.

Prastary lęk, bycia pożartym, wchłoniętym zostaje wyprojektowany w tej bajce na macochę.
Małżeństwo nie mogło mieć dzieci i kobieta prosiła krzak jałowca o pomoc w poczęciu dziecka. Kobieta zaszła w ciąże, urodziła syna ale zmarła przy porodzie. Owdowiały mężczyzna ożenił się z inną kobietą, która urodziła mu córkę. Macocha jednakże nienawidziła syna swojego męża, źle go traktowała, niby przypadkiem obcięła mu głowę. Winą za śmierć pasierba obarczyła swoją córkę. Matka aby pozbyć się ciała zamordowanego chłopca, ugotowała zupę ze zwłok, którą podała ojcu.

Ta bajka mówi o przekierowanej złości i nienawiści matki oraz o sposobach zrzucania winy w rodzinie.

Przykład nr I matki z problemem alkoholowym:

Kobieta wieku około 48 lat, miała duże problemy z alkoholem, z tego powodu nie mogła się utrzymać w miejscu pracy. Bardzo obniżył się jej status materialny. Kiedy dzieci prosiły ją, by podjęła leczenie odwykowe, kobieta atakowała swoje dzieci słownie, poniżała je, obrażała. Dzieci czuły się zaszczute. Kilka lat później nadużywanie alkoholu przez matkę przestało był tak dużym problemem, natomiast kobieta konsekwentnie żądała od swoich synów, aby poprzez prezenty i pomoc organizacyjną/finansową w wielu aspektach życiach potwierdzali jej status materialny, osoby majętnej. Synowie fundowali matce prezenty, wyjazdy w nadziei, że kobieta się wyciszy/poczuje lepiej. 

Przykład nr II „życie w podwójnych standardach”

Inną formą drapieżcy matki jest uczenie dziecka życia w podwójnych standardach, życia w dwóch światach. Dziecko przestaje odróżniać, który świat jest prawdziwy. Małżeństwo miało dwójkę dzieci, syna i córkę. Małżeństwo rozpadło się z powodu romansu matki z księdzem. Matka zabierała dzieci na wspólne wczasy z księdzem, gdzie wyglądali na kochającą się rodzinę. Matka nie ukrywała się, pokazywała w miejscach publicznych z księdzem. Dzieci wstydziły się swojej sytuacji rodzinnej, były wyśmiewane przez kolegów. Agresja matki przejawiała się w tym, że zniszczyła możliwość harmonijnego rozwoju duchowego dzieci. Matka naraziła swoje dzieci na wstyd, ostracyzm społeczny.

Podsumowanie:

Drapieżny aspekt matki jest częścią realną, istniejącą. Drapieżny aspekt matki może być też zaburzony, szalony.
Kiedy nie ma ojca, drapieżny aspekt matki wywiera większy wpływ na życie dzieci. Kiedy dojdzie do rozwodu agresja matki może być przekierowana na byłego partnera, ale też na osoby w rodzinie oraz na terapeutów.
Drapieżny aspekt matki może być również siłą fizyczną i psychiczną, która pełni ważną rolę w życiu rodziny. Ten aspekt matki jest w stanie przeciwstawić się stratom, obronić przed napaścią na własność fizyczną/intelektualną/ finansową rodziny.

Osoby zainteresowane tematem zapraszamy do kontaktu z terapeutami

Opracowały
Teresa Ossowska
Małgorzata Krupińska