Autor: Teresa Ossowska

Procesy Light Flow Therapy pozwalają:

  Odzyskać kontrolę nad swoim życiem i żyć w poczuciu spełnienia i harmonii
  Szybko likwidować objawy po przeżyciu dużych traum (np. wypadki drogowe, kataklizmy)
  Obniżyć niepokój, nadmierne reagowanie na stres
  Leczyć skłonności do depresji, stany lękowe
  Być obecnym, skoncentrowanym, mieć poczucie
atwości życia
  Zwiększać odporność na uzależnienia i ogólną odporność organizmu
  Skutecznie poradzić sobie z silną zazdrością
  Leczyć czynności przymusowe
  Poprawić jasność myślenia
  Otworzyć drogę do zawiadywania sobą na coraz głębszym poziomie
  Po zrealizowaniu formy rozszerzonej stanu można dołączyć do grupy zaawansowanej Light Flow Therapy.

Warsztaty grupowe Light Flow Therapy:

Warsztaty poświęcone procesom Light Flow Therapy, w trakcie których można osobiście pracować nad zwiększeniem spójności wewnętrznej, nad wewnętrznym spokojem, zdolnością koncentracji, siłą wewnętrzną, itd. Kolejne procesy Light Flow Therapy pozwalają odzyskiwać własną elastyczność, sprawność, czyli swój własny potencjał. Stopniowo odsłaniają się tez własne, ukryte przekonania i postawy, które przeszkadzają w harmonijnym życiu osobistym, oraz w pracy zawodowej.

Wiele obserwacji wskazuje na to, że każdy z nas, niezależnie od tego, w jakiej kolejności się urodziliśmy, każdy z nas w swoim życiu i w kolejnych cyklach życiowych odzwierciedla bezpośrednio lub pośrednio to, co działo się w rodzie ojca i matki, a także pomiędzy rodzicami w tzw. „okresie Planu Celu”. Podejście PLAN CEL pochodzi z Recall Healing.

Projekt PLAN CEL to okres, który obejmuje okres 18 miesięcy przed zapłodnieniem, zapłodnienie, ciążę, poród, pierwszy rok życia. Wszystkie ważne wydarzenia z obydwu rodzin pochodzenia zapisują się w przestrzeni energetycznej dziecka.

Relacja między rodzeństwem jest najdłuższą relacją jaką mamy w życiu. Bywa bardzo bliska ale może być też wroga. Ilustracją skrajnej wrogości jest historia Kaina i Abla. W tej opowieści to nie miłość rodziców i zazdrość o nią powoduje morderstwo ale odrzucenie przez kogoś o wiele bardziej cenionego. Zastanawiające się, że to Syn Pierworodny ma taką trudność w „przykładnym życiu”, „bez grzechu”. Może pierworodne dziecko zawiera w sobie cień danej rodziny, żyjącej w danej kulturze?

Przejdźmy teraz do omówienia niektórych obserwacji, wniosków i hipotez.

Skutki separacji z rodzeństwem:

Właściwy proces separacji polega na utrzymaniu więzi z tą osobą, zachowaniu jej statusu w rodzinie, utrzymanie komunikacji z nią. Niewłaściwy przebieg separacji mamy wówczas, gdy np. ktoś cieszy się, że ta osoba opuściła miejsce w domu rodzinnym np. zajmuje jej pokój, zyskuje uprzywilejowaną pozycję w rodzinie, zatrzymuje dobra tej osoby, zabiera jej dobre imię, zniesławia, kiedy się o tej osobie nie wspomina.

Według Berta Hellingera, osoba nieobecna w rodzinie jest potem reprezentowana przez członka tej rodziny, który urodzi się później.
Gdy matka lub ojciec nie poradzili sobie z separacją od rodzeństwa to konsekwencją dla jej (jego) dzieci może być :

   Dziecko, które nie utrzymuje kontaktów społecznych
   Dziecko, które jest zachłanne, obmawia innych
   Dziecko, które nie może wyrazić miłości
  Dziecko, które zbliża się nadmiernie do rodzeństwa np. matki i tworzy koalicję z wujkiem lub ciotką w opozycji do ojca. Wrogość wobec partnera manifestuje się poprzez podkupienie, koalicję z dzieckiem.

Utrata rodzeństwa poprzez:
   Rozwód
   Chorobę
   Wypadek
  Aborcję
   Poronienie

Separacja rodzeństwa poprzez rozwód

Wiele napisano na ten temat, wydaje się że rozwód ma zawsze konsekwencje dla rodzeństwa. Rozdzielone rodzeństwo przydzielone do „różnych rodziców” często rywalizuje, kto ma lepiej, komu lepiej się powodzi, kto chodzi do lepszej szkoły, kto wyjeżdża na lepsze wakacje. Dziecko może się identyfikować z płcią rodzica, z którym się wychowuje, może mieć trudność w wyjściu z konfliktu lojalności wobec rodzica z którym mieszka. W efekcie tej trudności dziecku w życiu dorosłym może być trudno znaleźć partnera. U mężczyzny mówilibyśmy o tzw „syndromie Piotrusia Pana”.

Śmierć rodzeństwa
ma zawsze konsekwencje, im większa zdolność rodziny do poradzenia sobie z żałobą, tym skutki mniejsze. Czasem dziecko, które przeżyło śmierć rodzeństwa, zastępuje go rodzicom i nadrabia za dwoje, za siebie i zmarłego np. poprzez niesamowite osiągniecia, rozszerzanie swojej tożsamości o aspekty osobowości zmarłego.

Wypadek
Wypadki są często odtworzeniem zdarzeń nagłych z okresu Projektu Cel rodziców i dziadków (18 miesięcy przed poczęciem, moment poczęcia, ciążę, poród aż do końca pierwszego roku życia dziecka) i dziadków rodzeństwa.
Adoptując się do wypadku rodzina może wybrać strategie „nic się nie stało”, gdzie pokój zmarłego dziecka jest odnawiany, na ścianach wisząc zdjęcia, nie rusza się zeszytów, jego talerz stoi na stole. Trudno odróżnić realne od nierealnego. Dziecko pozostałe przy życiu może się czuć bardzo opuszczone i winne.

Utrata rodzeństwa poprzez aborcję
Sytuacja aborcji pociąga za sobą zazwyczaj trudność matki w poradzeniu sobie z tą sytuacją. Poczucie winy i samokaranie bywa tłumione alkoholem, kompulsywnym jedzeniem, zaniedbywaniem siebie i innymi skłonnościami autodestrukcyjnymi, aż do samookaleczeń i zaburzeń seksualnych. Pod spodem takiej postawy tkwi ogromna złość, furia skierowana do ojca dziecka i czasem przekierowana na któregoś z żyjących dzieci. Dzieci pozostałe przy życiu ponoszą skutki nieprzeżytej żałoby rodziców, skutki ich konfliktu oraz skutki lęku rodziców przed potępieniem i wykluczeniem (np. gdy ktoś się dowie o aborcji). Dzieci utrzymują rodziców przy życiu poprzez zaburzenia zachowania i objawy somatyczne (np. alergie, zapalenia skóry; astma). Wydaje się, że po aborcji częściej dochodzi do poronień przy następnych ciążach.

Ciekawą obserwacją jest to, że kobieta która dokonała aborcji  poprzednim związku może nienawidzić dziecka tegoż mężczyzny z innego związku przenosząc na dziecko swoją agresję wobec siebie i partnera.

Utrata rodzeństwa w wyniku poronienia
Rodzeństwo spodziewa się an ogół braciszka, siostrzyczki, a wiec przeżywa jednocześnie stratę rodzeństwa i uczestniczy w  bólu rodziców.
Często oczekiwania rodziców wobec dzieci, który urodziły się po poronieniach lub zostały adoptowane są bardzo wygórowane, niemożliwe do wypełnienia. Dzieci, które przyszły na świat po poronieniu buntują się, należą do grup subkulturowych, pokazując że standardy rodziców są niemożliwe do spełnienia.

Relacja między rodzeństwem w  sytuacji choroby jednego z dzieci
  anoreksja, 
  autyzm, 
   choroba dwubiegunowa

Anoreksja
Zdrowe dziecko jest pozostawione sobie, uwaga rodziców idzie zazwyczaj do dziecka chorego. Dziecko „zdrowe” jest pozostawione samemu sobie i często rodzice dużo więcej od niego wymagają. Pozbawienie uwagi rodziców dziecko może odebrać jako oddzielenie lub porzucenie. Np. młodszy brat od kilku lat ma trudności szkolne, trudności w zaadoptowaniu się w grupie, jego rodzice są wciąż wzywani do szkoły. Starsza siostra uczęszcza do tej samej szkoły, wstydzi się za brata oraz współczuje mu, ostatecznie wchodzi w  rolę opiekunki młodszego brata. Jako opiekunka brata wciąż doznaje niepowodzeń, próbując kontrolować zachowanie brata na terenie szkoły. Dziewczynka traci swoją niezależność, stając się elementem leczenia brata. Ta sytuacja prowadzi często do zaburzeń u dziecka wspierającego np. do dynamiki anoreksji (konflikt z matką nalegającą na pedantyczny porządek w pokoju dziewczynki plus konflikt terytorialny czyli wytrzymywanie nieznośnych zachowań brata bez prawa do wyrażania jakichkolwiek uczuć w tej sytuacji.)

Często tzw. zdrowe rodzeństwo staje się niewidocznym, niekłopotliwym, uczy się lekceważyć swoje potrzeby, może sięgać po środki tłumiące (alkohol, marihuana, jedzenie….)

Autyzm
W rodzinach z dzieckiem chorym na autyzm często nie ma rodzeństwa.
Dziecko z autyzmem uwalnia rodzinę od silnych impulsów agresywnych i często od tajemnicy, którą niesie. Dziecko „zdrowe” może wtedy przejąć impulsy depresyjne, poczucie winy, obniżone poczucie wartości.
To z czym się konfrontuje tzw. „zdrowe” dziecko to trudność cieszenia się swoim szczęściem w obliczu autyzmu. Jest to konflikt psychologiczny, którego doświadcza zdrowe dziecka i jest możliwy do przepracowania w sposób konstruktywny.

Choroba dwubiegunowa
Jeśli rodzeństwo choruje na chorobę dwubiegunową to kontakt z nim jest utrudniony, gdyż dziecko z rozpoznaniem maniakalno depresyjnym jest skupione na własnej osobie. Czasem jedno z rodzeństwa ma skłonności maniakalne a drugie depresyjne. W historii rodzin z chorobą dwubiegunową są wydarzenia typu: spakować się i przenieść gdzie indziej w ciągu dwudziestu minut, śmierci i utraty w trakcie przesiedleń, kłamstwa dotyczące ojcostwa dzieci.

RELACJE Z RODZEŃSTWEM PRZYRODNIM
   zazdrość
  brak wiedzy o rodzeństwie
   choroba rodzeństwa przyrodniego
   śmierć rodzeństwa

Zazdrość
Kiedy jedno z rodziców ma nową rodzinę to dzieci z poprzedniego związku mogą czuć się opuszczone i odczuwać zazdrość w stosunku do nowych dzieci. Kiedy w rodzie jest dziecko „nieślubne” , a fakt ten jest utrzymywany w tajemnicy to dzieci „legalnym” związku mogą wytwarzać sobie niewidocznego przyjaciela, z którym się komunikują, naradzają.  Jeśli dziecko ze związku legalnego chodzi do szkoły i spotka tam dziecko ojca z inną kobietą, wywołuje to duży wstyd i wzmożoną agresję do tego przyrodniego rodzeństwa. Jest to agresja pomiędzy rodzicami  przeniesiona na rodzeństwo przyrodnie.
Ilustracją relacji między rodzeństwem przyrodnim jest np. biblijna historia Józefa i jego braci.
Bracia są wrogo nastawieni do najmłodszego syna, ponieważ Józef był wyróżniany przez ojca. Ich wrogość potęgowało to, że Józef doniósł ojcu, że źle mówiono o jego synach oraz jego zdolność śnienia.

Śmierć rodzeństwa przyrodniego
 Wydaje się, że w przypadku śmierci rodzeństwa przyrodniego dynamika może być dosyć podobna, jak wtedy kiedy umiera rodzeństwo  poczęte z tych samych rodziców.  Jedno z rodziców może być nieobecne, a żyjące dziecko swoimi zachowaniami   i objawami stabilizuje tego rodzica.    

Relacje między bliźniakami
Zazwyczaj relacja między bliźniętami jest silniejsza niż pomiędzy innym rodzeństwem.
Ciąża bliźniacza może być skutkiem tego, co zadziało się w okresie PROJEKT CELU dziecka.
Jest większa tendencja do ciąż bliźniaczych w rodzinach matek, które przeżywają konflikty o miedzę, działkę, z sąsiadami, także jeśli te konflikty występowały u matek i ich babć. Również konflikt z rodzeństwem o spadek zwiększa prawdopodobieństwo ciąż bliźniaczych.
Ciąża bliźniacza może być wyrazem podświadomej tendencji, żeby dzieckiem obdarować dwóch mężczyzn.

Jeśli jedno z dzieci jest adoptowane
Dziecko można adoptować w sytuacji, kiedy zginie rodzic albo zrzeknie się praw do tego dziecka. W przypadku śmierci rodziców dziecko czuje się porzucone na skutek ingerencji losu. Wówczas więź z rodzicami adopcyjnymi jest silniejsza, ale nastrój dziecka może być obniżony.

Jeśli matka biologiczna traktuje dziecko przedmiotowo np. „nie mogę go utrzymać, wyżywić, będzie mi przeszkadzało”, wówczas dziecko jest pasywne w życiu, poddające się zrządzeniom losu, nie wierzy w możliwość osiągnięć.
Jeśli matka biologiczna traktuje dziecko podmiotowo „mogłabym je wyżywić, ale podejmuję decyzję, że je oddaje”, to takie dziecko będzie bardziej aktywne, zwłaszcza na polu zawodowym.
Dziecko adoptowane wnosi do systemu rodziny adopcyjnej cały swój system rodzinny, pamięć rodową i całą swoją biologię.
Psychologiczne dziecko adoptowane identyfikuje się z rodziną adopcyjną. Może przyswoić wzorce zachowań rodziny adopcyjnej, zwłaszcza w przypadku wczesnych adopcji. Niemniej rodzina adopcyjna jest substytutem rodziny biologicznej.
Dzieci adoptowane często nie rozumieją istoty przestrzeni, często mają rozpoznanie dysleksji. Jeśli język rodziny biologicznej i adopcyjnej jest różny, to dzieci mogą mieć kłopot z rozpoznaniem subtelności języka i gorzej rozpoznają niuanse kultury w której się wychowują.

Rodziny adopcyjne mogą mylić przywiązanie z miłością. Jeśli rodzin adopcyjny potrzebuje miłości od dziecka, to może to być bardzo trudne. To raczej rodzic adopcyjny służy dziecku i jego systemowi w jego losie.
Jeśli dziecko nie wie, że jest adoptowane to całe swoje uczucie porzucenia może rzutować na rodziców adopcyjnych.
Dzieci są adoptowane przez pary, które mają trudność z poczęciem lub utrzymaniem ciąży. Pojawienie się dziecka w rodzinie może obniżać poziom lęku i wówczas często dochodzi do poczęcia dziecka biologicznego. Jeśli się pojawi dziecko biologiczne to wtedy wszelkie dynamiki między rodzicami i dziećmi są uwypuklone.  

“Wszystko jest w mojej głowie”- Jak poradzić sobie w sytuacji, gdy słyszymy takie zdanie od lekarza rodzinnego lub innego specjalisty

Specyfika choroby nowotworowej

Żal po stracie, o przeżywaniu żałoby

ADHD osób dorosłych a terapia par

Towarzyszenie w odchodzeniu bliskim

Współuzależnienie a poczucie wartości kobiet po rozwodzie

Kiedy duma przeszkadza poprosić oraz przyjąć pomoc?

Uzależnienie od internetu, świata wirtualnego

Mobbing w miejscu pracy

Czarna owca

Astma u dzieci w kontekście porodu.

W trakcie przebiegu porodu, dziecko nie może zacząć „zbyt szybko oddychać”, ponieważ udusiłoby się. Właściwy przebieg porodu zakłada, że dziecko zaczyna oddychać po opuszczeniu kanału rodnego.
Szok, który dziecko przeżywa w momencie, gdy znajduje się „na zewnątrz poza łonem matki, jest zimno i mokro”, wystarcza zazwyczaj by zaktywizować pracę płuc dziecka. Gdy dziecko zbyt szybko się urodzi, to wrodzony program przebiegu porodu czeka na „aktywację”. Płuca dziecka nie są rozprężane, przygotowywane do oddychania, co w późniejszym życiu może skutkować astmą. Za każdym razem, ilekroć dziecko doświadcza stresu związanego z oddechem, ciało dziecko może interpretować to doświadczenie jako wspomnienie porodu.
Gardło dziecka zaciska się i powstaje tzw. „dziecięca astma”, która uaktywnia się w nocy, kiedy podświadomość dziecka jest aktywna. Wzorzec reagowania na stres, poprzez „brak oddechu i zaciskanie gardła” może przejawiać się w sytuacji uprawiania sportu, szybkiego biegu.
Wszystko co nieświadomość dziecka odtwarza i co jest wspomnieniem zapisu porodu, może ograniczać naturalny oddech dziecka. U osób dorosłych zależność ta może się przejawiać jako powracające zapalenie oskrzeli.

W trakcie warsztatu “Doświadczenie ciąży, porodu z perspektywy osoby dorosłej” pracujemy nad zmianą przebiegu, zapisu okresu PLAN-CEL, POCZĘCIA, CIĄŻY, PORODU. Pracuję metodą Light Flow Therapy z traumą prenatalną i okołoporodową, co pozwala dotrzeć do miejsca pierwotnego zranienia i uzdrowić ukryte w podświadomości przekonania na własny temat, wzorce reagowania w konkretnych sytuacjach. Pozwala to uwolnić się od szeregu ograniczeń w życiu codziennym (np. przymus odkładania wszystkiego na później, odczucie utknięcia w życiu, przymusu zrywania relacji; poczucia bycia przytłoczonym, lękiem przed zmianą w życiu; trudnością znoszenia frustracji).

Bibliografia:
Die Pränatale Wurzel psychosomatischer Krankheitsbilder und Symptome (PDF); Erschienen in psychosozial Nr.134, Heft IV (2013) Herausgeber Ludwig Janus

Tak pojmowana obecność oznacza, że na przykład przy agresywnym zachowaniu jednego z rodzeństwa rodzic najpierw chroni ofiarę, zabierając ją z niebezpiecznego miejsca. Przede wszystkim uspokojenie, bo wzburzone emocje sprzyjają eskalacji. Dopiero później zajmuje się agresorem. Mówi mało. Komunikuje swój brak akceptacji dla jego zachowania oraz determinacjęw pomocy przy szukaniu rozwiązania problemu. Rozwiązanie nie może być „karą”. Ma stanowić zadośćuczynienie dla poszkodowanego (lub dla rodzica za naruszenie granic). Rodzic razem z dzieckiem szuka sposobu zadośćuczynienia. Starsze dziecko często potrafi wymyślić je samo, w przypadku gdy agresorem jest młodsze, rodzic poddaje pomysł i razem z dzieckiem wykonuje drobną pracę na rzecz poszkodowanego. Autorzy koncepcji nazywają ten sposób postępowania „kuciem żelaza póki zimne”.

Rodzic staje się tu w szczególny sposób odpowiedzialny za proces eskalacji napięć i konfliktów. Jako autorytet musi mieć samokontrolę własnych reakcji – inaczej nie ma żadnej władzy, a jedynie w prosty, odruchowy sposób reaguje na zachowanie dziecka. Samokontrola rodzica pomaga mu wycofać się z nadmiernej kontroli dziecka. Czując własną odpowiedzialność rodzic może rozmawiać z dzieckiem o trudnych sprawach używając słowa my zamiast ja. Zamienia się wtedy z kontrolera w przywódcę, w dyrygenta orkiestry, który prowadzi, ale pozwala każdemu muzykowi wyrazić siebie. Dziecko w takich warunkach może uznać nadrzędny porządek i jednocześnie rozwijać własną autonomię i własną odpowiedzialność. Kontrola to złudzenie. Można dziecko zmusić przez jakiś czas do posłuszeństwa, ale i tak nie ma się wpływu na jego myśli, uczucia i pragnienia. Jeśli rodzic mówi dziecku: „Nie kontroluję cię. Moim obowiązkiem jest poinformować cię, czego oczekuję. Ty zrobisz według siebie”, daje mu możliwość wyboru; określając swoje granice szanuje jednocześnie granice dziecka. Bardzo ważne jest poczucie dziecka, że rodzice akceptują je samo oraz wiele jego zachowań i cech. Wtedy możliwe jest przywiązanie, a rodzice, pamiętając że eskalacja konfliktu przecina więzi, mogą wobec trudnych zachowań dziecka zastosować opór bez przemocy i porozumiewać się z nim językiem Sarny, a nie Tygrysa. Oczywiście, Sarna to życzliwość i współodczuwanie, Tygrys – napastliwość i naruszanie granic. (W znanej w Polsce od dawna koncepcji M Rosenberga Porozumienie Bez Przemocy mowa jest odpowiednio o języku Żyrafy i Szakala.)

Podstawowe znaczenie ma fakt, że rodzic nie reaguje na krzyk i prowokacyjne zachowania dziecka. Dopiero wtedy naprawdę ma kontrolę. Jeśli zareaguje, kontrola jest w rękach dziecka. Omar Haim mówi, że dziecko obserwując reakcje rodzica, uczy się „naciskać guziki” jego słabych punktów emocjonalnych i z czasem coraz lepiej wie, jak nim „sterować”. Rodzic zatem, jeśli chce uniknąć odpowiedzi w języku Tygrysa, sam musi mieć świadomość własnych słabych punktów, znać swoje emocje, wiedzieć skąd płyną i czy są adekwatne w danym miejscu i czasie. Twórca koncepcji analizy transakcyjnej E. Berne zapytałby: czy w relacji z dzieckiem przemawia przez niego wewnętrzny Dorosły czy wewnętrzne, często Zranione, Dziecko? A może odzywa się w nim Wewnętrzny Rodzic, ten z innego czasu, innego kontekstu? Problemy stwarzane przez dzieci są więc sygnałem dla rodziców. Dzięki nim rodzice mogą otworzyć się na wiele nieznanych, niezauważanych do tej pory aspektów samego siebie, sprawdzić, poszerzyć samoświadomość, odnaleźć się na nowo we własnym systemie pochodzenia. Mogą poznać jego porządek i dynamikę.

Taki wgląd oferuje Metoda Ustawień Systemowych, której elementy były obecne w terapii rodzin już od jej początków. Bert Hellinger rozwinął ją, czyniąc z niej drogę doświadczania przez człowieka roli i miejsca w rodzinie (a następnie w innych systemach społecznych). Proces ten pozwala znaleźć swoje właściwe miejsce w systemie – adekwatne do roli, jaką tam się pełni. Z takiego „dobrego miejsca” można wyruszyć do własnego życia i w nim jako Dorosły założyć własną rodzinę, zajmując w niej miejsce właściwe dla swej aktualnej roli. W systemie pochodzenia rodzic jest Dzieckiem i zachowuje się jak ono. Wchodzi w relacje z Ojcem, Matką i innymi Bliskimi i kieruje się przy tym wielką, pierwotną miłością. Jest od nich całkowicie zależne, oni są jego życiem i światem. Zranienie lub rozłąkę przeżywa jak koniec tego świata. Zrobi dla nich wszystko. Czuje, że jego system rodzinny jest bezpieczny tylko wtedy, gdy wszyscy jego członkowie mają prawo przynależeć i mieć w nim właściwe dla siebie miejsce. Tropi więc „puste miejsca” w rodzinie, bo one blokując, jak to mówi Bert Hellinger „przepływ miłości”, zagrażają tym, których dziecko kocha. Krząta się w poszukiwaniu wykluczonych — zaginionych, wyrzuconych z pamięci systemu, bo ich obecność boli lub przynosi wstyd. Swoim zachowaniem, chorobą, a czasami nawet śmiercią dziecko upomina się o tę trudną obecność. Konstelacje rodzinne pomagają mentalnie i uczuciowo odbyć te poszukiwania, przeżyć traumę i cierpienie i w ten sposób pojednać się z tym, co trudne i bolesne, i móc uznać za dar wszystko, co otrzymało się od Przodków. Wówczas Dziecko jest wolne, może brać siłę od swoich Rodziców i rozwijać w sobie Dorosłego. Człowiek staje się wtedy silny wewnętrznie. Może sam kiedyś być Dorosłym, silnym Rodzicem w założonym przez siebie systemie aktualnym i być w nim  emocjonalnie obecny. Wtedy, jak to mówi Arist von Schlippe, „ojciec jest dla dziecka jak skała, a matka jak kotwica”.

Dorosły i silny rodzic może też szukać odpowiedzi na pytanie: Co moje dziecko robi dla mnie jako rodzica? Co robi dla całej rodziny? Dlaczego z taką determinacją trwa przy zachowaniu, za które w różny sposób jest karcone i karane? Dlaczego ryzykuje odrzuceniem przez innych, dlaczego naraża swoje zdrowie i przyszłość? Bert Hellinger na seminarium w 2004r. mówił o tym tak: „Bardzo często dzieci zachowują się w taki sposób, żeby rodzice się o nie martwili. Lub zapadają na jakąś chorobę. Dzieci te patrzą na jakąś wykluczoną osobę. Rodzice zamiast skupiać się na takich dzieciach, martwić się lub je karać, powinni patrzeć z nimi w kierunku, w którym one patrzą poprzez swoje zachowanie lub chorobę, aż zobaczą wykluczoną lub zapomnianą osobę. Wtedy mówią do niej: „Tak, teraz cię widzę”. Następnie patrzą na dziecko mówią do niego: „Dziękuję ci za wskazanie mi drogi.” Doświadczenie terapeutów dziecięcych i rodzinnych mówi, że szanse rodziców na „zwolnienie” dziecka z „obowiązku złego zachowania” są wtedy znacznie większe. Dziecko może wówczas odnaleźć swoje miejsce w rodzinie, czuje się w niej bezpiecznie i jest gotowe uznać autorytet rodziców. Oni z kolei są w stanie znacznie skuteczniej wykorzystywać proponowane przez specjalistów metody postępowania.

Iwona Góra

W grupie krewnych najsilniejsza więź istnieję między małżonkami i poprzez swe spełnienie w akcie poczęcia dzieci jest ona w swoich skutkach silniejsza niż więź pomiędzy rodzicami i dziećmi.
Dziecko jest najbardziej wrażliwym elementem pola rodziny, chłonie jego atmosferę i energię zdarzeń. Jako najmłodsze i najsłabsze z całej siły dostosowuje się do grupy pochodzenia. Określamy to mianem pramiłości lub miłości pierwotnej. Dusza dziecka nie zezwala na negatywną ocenę rodzica. Więź sięga tak głęboko że w tym ruchu pierwotne miłości dziecko jest w stanie ofiarować swoje życie i zdrowie, gdy wydaje mu się, że jest to konieczne.

Największe energetyczne odzwierciedlenia istnieją w polu osób najbliższych, czyli są związane z tym, co wydarzało się dziecku, jego rodzeństwu, jego rodzicom.

Największą wagę natomiast mają wydarzenia związane z tematem życia i śmierci, przepływu miłości oraz wszystkim, co w tym obszarze jest nieprzeżyte, zatrzymane, zlekceważone, niedopuszczone do świadomości.
Właśnie więź powoduje, że nikogo nie możemy wykluczyć. Kiedy w rodzinie wykluczamy kogoś, pogardzamy nim, jego losem, to wówczas ktoś inny pod naciskiem zmysłu wyrównania naśladuje los tej osoby.
Odległość czasowa i przestrzenna między tymi osobami nie gra roli.

Franz Ruppert, profesor psychologii na Uniwersytecie Nauk Stosowanych w Monachium, od 1994 roku zajmuje się ustawieniami systemowymi jako elementem pracy z rodzinami pacjentów psychotycznych. Stawia on następującą hipotezę na temat rozwoju objawów psychotycznych: „nie wierzę, że podstawą objawów psychozy są zaburzenia mózgu, wadliwa postrzegalność i przetwarzanie informacji lub zaburzenia rozwoju seksualnego czy agresywnych popędów. Uważam, że psychoza rozwija się w rodzinie pierwotnej, gdzie poszczególni członkowie są ze sobą blisko powiązani przez uczucia, oraz ze dzielą coś, co można nazwać ”wspólną duszą” .

Traumatyczne wydarzenia powodujące rozpad rodziny pozostawiają jej członków w stanie dezorientacji umysłowej, bez ulgi od uczuć niepokoju wstydu.
Im bardziej te uczucia są wypierane, tym bardziej się utrwalają. Dusze dzieci i wnuków są podatne na nierozwiązane traumy ich rodziców i dziadków, jak też na ich stłumione uczucia i myśli.

Dzieci i wnuki biorą je do własnej psychiki. Myśli i uczucia, których rodzice nie byli w stanie zintegrować, są uwewnętrznione przez dzieci i wnuki, są odbierane w ich duszach jako własne i z czasem pomieszane z własnym doświadczeniem.

Wg teorii traumy możemy uważać psychozę za erupcję stłumionych wspomnień wydarzeń traumatycznych, które miały miejsce w systemie rodzinnym.
Są one jak koszmarne sny. Nie dręczą tych ‚którzy są z nimi związani bezpośrednio, ale raczej tych ‚którzy nadchodzą w późniejszych generacjach, a których systemy obrony psychologicznej są mniej odporne, tak że stłumione wspomnienia mogą wedrzeć się do ich psychiki.

Z reguły całe rodzeństwo pozostaje pod wpływem tajemnicy rodzinnej. Często niesie ono ogromny ciężar i prezentuje objawy chorób psychosomatycznych.

Kiedy pacjent psychotyczny ozdrowieje, istnieje niebezpieczeństwo, że jedno z rodzeństwa może przejąć rolę przyniesienia na światło dzienne dezorientacji, niesprawiedliwości, winy lub wstydu w duszy rodziny. Stąd też istotne jest, by zająć się nie tylko nosicielem objawów , ale także całym systemem rodzinnym.

Często pierwsze dziecko niesie w duszy oderwane energie pomieszanych uczuć systemu. W przypadku, kiedy pierwsze dziecko jest z tych uczuć uwolnione, bo jest na przykład płci ‚która uniemożliwia przeniesienie traumy pierwotnej, wtedy drugie lub trzecie dziecko jest w niebezpieczeństwie rozwinięcia psychozy i uniesienia w swojej duszy ciężaru dezorientacji.”

Uważam, że myślenie Franza Rupperta odnośnie psychozy można zasadniczo odnieść do innych chorób psychicznych i somatycznych.
Kiedy w praktyce odwołuję się do tego sposobu myślenia, nazywam go modelem „reflektora”.

W przypadku zaburzeń somatycznych informacja o zdarzeniu zawarta jest w ciele.

1. Dziecko somatyzuje to, czego nie może lub nie umie wyrazić, a co zdarzyło się w jego indywidualnym życiu.
Poprzez objaw mówi, że:

– jest w sytuacji dyskomfortu, braku kontaktu z rodzicami (czasami tylko na nieświadomym poziomie,tak jak w przypadku rodziców nadopiekuńczych)
– dźwiga ciężar konfliktu (jawnego lub ukrytego) rodziców,
– jest nadużywane fizycznie lub seksualnie,
– jest w sytuacji przeciążenia.

2. Choroba somatyczna może też oznaczać, że dziecko w postaci symptomu dźwiga wspomnienia traumatycznego wydarzenia z rodziny ojca lub matki.

Zatem terapia, która ma mu pomóc, musi włączać jego rodziców i wszystkich tych, którzy mogą nazwać dezorientujące wydarzenia w systemie rodziny.
Rodzice i pozostałe osoby mogą świadomie i nieświadomie opierać się ujawnieniu tajemnicy, nie chcąc naruszać delikatnej wewnętrznej równowagi systemu.

Jest to, po ludzku mówiąc, całkowicie zrozumiałe, jednocześnie ta obawa musi być przez rodziców przekroczona.
Wyjaśnienia i leczenie o charakterze psychiatrycznym lub medycznym, którym są poddawane ich dzieci, z reguły nie podważają tych ochronnych zaprzeczeń i rodzice uznają je za „bezpieczne”.

Ci rodzice, którzy pragnąc ułatwić dziecku wyjście z uwikłania podejmują trud i ryzyko ustawień rodzinnych, są więc szczególnie godni podziwu

Rodzice chorego dziecka mogą „ustawiać system z uwagi na potrzeby chorego dziecka. Metoda ustawień systemowych prowadzi krok po kroku w kierunku takiej równowagi w systemie, w której stabilizująca funkcja objawu nie jest już potrzebna.

Ustawienie pozwala zobaczyć jak włączenie osób wykluczonych, uznanie wypartych zdarzeń oraz wyrażenie towarzyszących im emocji prowadzi do dojrzewania i uporządkowania rodziny (systemu) co pozwala rodzicom stać się rodzicami a dzieciom” stać się tylko dziećmi”.

Wówczas dzieci przestają pełnić role, które do nich nie należą:

–nie pośredniczą między rodzicami
–nie zastępują rodzicom partnerów
–nie zastępują rodzicom ich rodziców
–nie odwracają uwagi od głębszych problemów rodziny przez to,że wciąż stwarzają trudne sytuacje swoim zachowaniem.

Gerhard Walper na seminarium w Warszawie w listopadzie 2007 roku powiedział: ”Choroba to nic osobistego zazwyczaj. Choroba zajmuje miejsce w rodzinie, w konkretnych wydarzeniach i z tymi wydarzeniami ma nas połączyć.
Ta choroba nas pochyla, prowadzi nas. W ostateczności pochłonie nas miłość, która chce nas połączyć z tym wydarzeniem.
Choroba jest prezentem podarowanym z miłości, a ta miłość jest potężna.

Praca ustawieniowa prowadzi nas do tego momentu w historii rodziny na, który mamy spojrzeć. Mamy to wydarzenie i osoby w nim uczestniczące zobaczyć, uszanować i otoczyć miłością.
Nie możemy się choroby pozbyć, gdyż zawsze ‘patrzy ona na to co właściwe.
Uznanie „przesłania „choroby, uporządkowanie systemu stwarza często odpowiednie warunki do tego, aby choroba mogła złagodnieć albo minąć.

Opracowała Teresa Ossowska